Het was maar zo’n vier maanden geleden dat ik mijn hindostaans buurmeisje in de metro trof met haar toenmalige vriendje. Hij hield haar vast en zij kroelde als een verlegen meisje in zijn armen. Ik genoot van het beeld van deze twee verliefde jongeren. Haar ken ik als een timide meisje, ogenschijnlijk altijd gehoorzaam aan haar ouders. Een meisje dat alle kwaliteiten bezit die velen van een vrouw vragen. Beleefd, volgzaam, verlegen, op en top verzorgd. Ze straalde van jeugdige verliefdheid, daar in de metro.
Trouwen
Haar ouders gaven mij een maand geleden een uitnodiging voor haar huwelijksfeest. Wat mooi, het buurmeisje gaat trouwen. Wel een beetje vlug, ze is zo jong, pas 17 jaar, maar gezien haar traditionele opvoeding en denkwijze zou zij daar misschien zelfs blij mee zijn. Sterker nog, voor veel meisjes is het een droom die uitkomt. Hoewel het aanvankelijk meer een droom van de ouders is, verromantiseren veel dochters het moment van het huwelijk. De prins op het witte paard waar zij mee trouwen, een groot huwelijksfeest met een prachtige sari en vooral veel, heel veel glitters. Het doel van iedere opvoeding. De trotse blik van ouders die aan hun plicht hebben voldaan om hun dochter eervol gehuwd af te leveren maakt het geluksgevoel van een bruid compleet.
De hele wereld moet getuige zijn van het behaalde succes. Geen medium wordt overgeslagen om het geluk wereldkundig te maken. En met de omvang van het feest, gaat een enorme prestige gepaard. Enorme leningen worden afgesloten om een groot huwelijksfeest te geven, waar de gasten vol bewondering met ‘ooooh’ en ‘aaaaah’ op reageren.
De aanloop naar het feest
Na ontvangst van de uitnodiging zag ik mijn buurmeisje niet meer in de metro. Slechts een keer trof ik haar onderweg naar haar werk. Ze groette mij, kwam naast me zitten en we spraken zoals gebruikelijk. De gesprekken waren altijd braaf en gingen nooit ergens over, want ik ken haar ouders. We hadden het over het weer, over de uitverkoop en over haar schoenen die knelden. Geen belangrijke onderwerpen die via haar ouders op haar bordje terug konden komen. Maar de ondeugende blik in haar ogen, die normaal gesproken haar jeugdige energie verraadde, leek die ochtend weg te zijn. Ach, wimpelde ik het weg, misschien had zij niet goed geslapen.
Het huwelijksfeest
Vandaag ben ik gast op haar huwelijksfeest. Vandaag zal ik haar vast zien glunderen. Hoezeer ik nog moest wennen aan haar jonge huwelijksleeftijd, kon ik niet anders dan blij zijn voor haar. Zij is immers zo verliefd op deze jongen. De bruidegom en zijn familie komen haar conform de traditie zo ophalen. Het huwelijk wordt, zo kort dag, alleen volgens de hindoestaanse tradities voltrokken. Het wettelijk huwelijk komt later.
Het feest was bescheiden, hoewel de hele familie aanwezig was. Er werd gejubeld en gedanst. De gasten maakten plezier. De bruid zelf zag er ondanks haar make up zuur uit. Trok ze de traditionele getergde afscheidsblik die zo vaak wordt gekopieerd uit de Bollywoodfilms? Of was ze juist op haar huwelijksdag onwel geworden?
De bruidegom
Afijn iedereen stelde zich op want de bruidegom en zijn familie arriveerden. De rituelen startten en ondanks dat ik nimmer getrouwd ben, mocht ook ik hem traditioneel verwelkomen. Een ritueel waar alleen gehuwde vrouwen aan mogen deelnemen. Even was ik van slag. Bij het verwelkomen van deze jongen zag ik zijn gezicht. Dit was een andere jongen dan die in de metro. Zij werd gehuwd aan een ander. Iemand waar zij niet verliefd op was. Had zij stiekem een vriendje gehad? En wilden haar ouders haar snel huwen als eerherstel? Haar offer voor de zogenaamde eerschade moest zijn dat zij deze nacht, en zovele na deze, in bed zou moeten doorbrengen met iemand die zij niet wilt. Ik werd boos. In een cultuur waarin gehecht wordt aan kuisheid en reinheid van vrouwen, in diezelfde cultuur behandelen ouders hun dochters nog steeds als handelswaar, als objecten. Ze gaven haar weg aan de eerste de beste die door middel van het huwelijk zogenaamd bijdroeg aan eerherstel. En wat een prijs! Dit meisje werd gedwongen om haar gevoelsleven te offeren en als lijk door het leven te gaan. En hoe kon die jongen zich ooit gelukkig voelen met een vrouw die gedwongen werd om met hem te trouwen? Waarschijnlijk weet hij zelfs niets van de motieven af.
Wat te doen?
Wat te doen? Op dit moment? Tijdens de huwelijksvoltrekking? Mijn hart brak. Onze gemeenschap was weer een lijk rijker. Weer een stel dat niet vrijwillig voor elkaar koos. Wat kon ik doen? Ik begroet de bruidegom zoals de tradities het voorschrijven en ga vroeg naar huis.
Waarom rebelleerde zij niet? Wat zou haar prijs dan zijn geweest? Wat de prijs ook was, deze was te hoog voor haar, waardoor zij uiteindelijk koos voor dit huwelijk. Onderweg naar huis denk ik aan de stellen die soms pas na een ongelukkig huwelijk van wel 20 jaar scheiden. Zowel hij als zij kiezen er op den duur voor om hun eigen leven te leiden. Maar ook aan de stellen die uiteindelijk van elkaar gaan houden. De klok terugdraaien kunnen we niet. Toch komt het er uiteindelijk op neer dat een ieder binnen de eigen omstandigheden zelf een keuze maakt. Dit was haar ‘keuze’, de consequenties zijn ook voor haar. Ook dit is onderdeel van het zelfbeschikkingsrecht. Het recht om gezien de beschikbare opties en bijbehorende consequenties, zelf een keuze te maken. Maar wat betekent dit voor mij? En de maatschappij? Ik zal moeten blijven investeren in de bewustwording van ouders over gedwongen huwelijken en de consequenties. En ik zal blijven pleiten voor opvangmogelijkheden voor meisjes die zich niet in een huwelijk willen laten dwingen.
© Dr. Anita C. Nanhoe
Gepubliceerd: De Ware Tijd van 7 oktober 2013